انواع رژیم غذایی
هر فردی برای رسیدن به یک هدف مشخص؛ رژیم غذایی خاصی را برمیانگیزد! شخصی از چاقی رنج میبرد و به فکر کاهش وزن است، فردی دیگر از یک رژیم غذایی سالم بهره میبرد تا بدنی قوی و سالم داشته باشد. رژیمها در حقیقت یک سبک از زندگی هستند که بسته به هدف مشخص شده برای فرد تعریف میشوند.
همچنین رژیمها دارای انواع متنوعی هستند و آنقدر امروزه تعداد آنها زیاده شده است که گاهی انتخاب یک رژیم مناسب به نظر کار سختی میآید. ما در این قسمت سعی داریم تا شما را با رژیم غذایی و چند نوع از معروفترین آن آشنا سازیم. با این وجود بهتر است قبل از انتخاب هر رژیم غذایی با پزشک خود مشورت نمایید.
فهرست مطالب
آنچه در این مقاله درباره انواع رژیم غذایی خواهید خواند :
- رژیم غذایی چیست؟
- انواع رژیم غذایی
- رژیم غذایی مدیترانهای
- رژیم غذایی سالم
- رژیم غذایی تثبیت وزن
- رژیم غذایی فستینگ
- برنامه رژیم غذایی ثابت
رژیم غذایی چیست ؟
قبل از آن که بخواهیم درباره انواع رژیم غذایی صحبت کنیم؛ بهتر است با معنی رژیم بهتر آشنا شویم. رژیم؛ از زبان یونانی گرفته شده و در واقع به آن چیزی گفته میشود که در طول روز میخورید و یا میآشامید. در واقع به مقدار غذایی که فرد مصرف میکند؛ رژیم غذایی گفته میشود.
رژیمهای غذایی میتوانند سالم و یا ناسالم باشند. تا اسم رژیم به میان میآید؛ واژه محدودیت در ذهن تداعی میشود، با این وجود رژیم به معنای کاهش یا از بین بردن برخی موارد از زندگی نیست! بهترین تعریفی که میتوان برای کلمه رژیم در نظر گرفت؛ به غذایی گفته میشود که فرد از روی عادت هر روز میخورد. با این وجود بهتر است بدانید که هدف از رژیم گرفتن؛ انتخاب سالمترین گزینه برای رسیدن به تندرستی است.
انواع رژیم غذایی
رژیمها؛ دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام معایب و یا مزایای خاص خود را دارند. ما در این مقاله سعی داریم شما را با چند رژیم پرطرفدار در جهان آشنا سازیم.
رژیم گیاهخواری، رژیم نیمه گیاهخواری، رژیمهای غذایی کمکالری، رژیمهای غذایی کم کربوهیدارت، رژیمهای غذایی کمچربی، رژیم غذایی کتوژنیک، رژیمهای دیتاکس یا سمزدا، رژیم مدیترانهای، رژیم فستینگ، رژیمهای غذایی مبتنی بر اعتقادات و رژیمهای پزشکی تنها برخی از انواع رژیمها در دنیا هستند.
در هریک از این رژیمها؛ غذاهای خاصی باید به صورت مرتب و روزانه استفاده شود.
رژیم غذایی مدیترانهای
رژیم غذایی مدیترانهای؛ یکی از بهترین انواع رژیم است، نمونهای از یک رژیم غذایی سالم و متعادل که میتواند به بهبود سلامت، کاهش وزن، دیابت نوع ۲، افزایش نشاط و افزایش انرژی در شخص بسیار کمک کند. این رژیم همچنین پایین آورنده کلسترول خون است و از بیماریهای قلبی جلوگیری میکند.
رژیم غذایی مدیترانهای؛ یکی از رژیمهای لاغری به شمار میرود که متعلق به جنوب اروپا است و رژیمی مبتنی بر غذاهای سنتی کشورهایی مانند ایتالیا و یونان است. در این رژیم؛ تاکید زیادی بر مصرف سبزیجات، میوهها، غلات سبوسدار، نخود، لوبیا، آجیل و روغن زیتون است.
رژیم مدیترانهای؛ در واقع یک الگوی تغذیهای است که بیشتر بر پایهی مصرف گیاهان و سبزیجات است و گوشت در آن جایی ندارد. در ادامه با برخی از مواد خوراکی در رژیم مدیترانهای آشنا شویم.
سبزیجات( گوجهفرنگی، کلم بروکلی، اسفناج، پیاز، گلکلم، هویج، خیار) ، میوهها( سیب، موز، پرتقال، گلابی، توتفرنگی، انگور، خرما، انجیر، خربزه، هلو)، حبوبات، آجیل و تخمهها( بادام، گردو، فندق، بادام هندی، بادام زمینی، تخمهی آفتابگردان و تخمهی کدو)، سیبزمینی، حبوبات( نخود، لوبیا، عدس، لپه)، غلات سبوسدار( جو، برنج قهوهای، ذرت، گندم، نان و پاستای غلات)، گیاهان، لبنیات( پنیر، ماست، ماست یونانی)، چربیهای سالم( زیتون و روغن طبیعی زیتون، آووکادو و روغن آووکادو)، ادویهجات، انواع ماهی و غذاهای دریایی( ماهی آزاد، سالمون، قزلآلا، ماهیتن، میگو) و روغن زیتون از مواد خوراکی مجاز در رژیم مدیترانهای است.
نوشابههای حاوی قند، شکر، گوشت فرآوری شده، انواع غذاهای فرآوری شده، چربیهای ترانس بالا، غلات و روغنهای تصفیه شده از مواد خوراکیهایی غیرمجاز در رژیم مدیترانهای است.
همچنین تخممرغ، مرغ، پنیر و ماست از خوراکیهایی است که باید در مصرف آنها تعادل را رعایت نمایید. آب؛ از نوشیدنیهای مجاز در رژیم میدترانهای است.
رژیم غذایی سالم
رژیم غذایی سالم چیست؟ رژیم غذایی سالم به معنای محدودیتهای سختگیرانه یا محروم شدن از مصرف برخی از مواد غذایی نیست. بلکه رسیدن به یک احساس خوب و داشتن انرژی بیشتر است. یک رژیم غذایی سالم؛ تاکید بر مصرف مواد غذایی طبیعی به جای مواد غذایی فرآوری شده دارد.
برای رسیدن به یک رژیم غذایی سالم؛ میوه و سبزیجات بیشتری مصرف نمایید. غذاخوردن عاطفی خود را کنترل کنید، با دیگران غذا بخورید. غذای خود را در بشقاب کوچک میل کنید. سعی کنید خوردن هیچ غذایی را برای خود محدود نکنید. در غذاخوردن اعتدال داشته باشید، به اندازهی کافی آب در طول روز مصرف نمایید و سعی کنید وعدههای غذایی را خودتان تهیه نمایید. و در نهایت مصرف نوشابهها، شیرینیها، کره گیاهی و آرد سفید را به حداقل برسانید.
رژیم غذایی تثبیت وزن
استفاده از رژیمهای گوناگون برای لاغری یک مقوله است و تثبیت وزن پس از آن مقولهای دیگر! اما چرا باید رژیم تثیبت وزن داشته باشیم؟ توجه داشته باشید که داشتن رژیم تثبیت وزن؛ حداقل در یک بازه زمانی یک ساله میتواند در بهبود بسیاری از عوارض چاقی مفید باشد.
بهبود بیماریهای قلبی متالیک، دیابت، فشارخون بالا، بیماری کبد چرب غیر الکی و بیاختیاری ادرار از مزایای کاهش وزن و داشتن رژیم غذایی مناسب برای تثبیت وزن است. شما میتوانید با به کار بردن چند استراتژی ساده وزن خود را ثابت نگه دارید.
- کاهش وزن آهستهای داشته باشید.
- عادتهای بدغذایی خود را از سر نگیرید.
- وعده صبحانه را به هیچ عنوان حذف نکنید.
- به طور مرتب خود را وزن کنید.
- برنامه ورزشی مناسب داشته باشید.
- مشاوره با یک متخصص تغذیه را فراموش نکنید.
- پروتئین زیاد مصرف کنید.
- آگاهانه کربوهیدارت مصرف نمایید.
رژیم غذایی فستینگ
رژیم فستینگ همان رژیم روزهداری متناوب است و از متدهای کاهش وزن به شمار میرود. با این وجود انواع مختلفی از رژیمهای غذایی فستینگ وجود دارد که برخی به کاهش وزن کمک کرده و برخی دیگر برنامههایی برای سمزدایی از بدن را دارند.
به طور کلی رژیم لاغری فستینگ؛ عبارت است از نخوردن غذا یا کم خوردن غذا بر اساس ساعات تقسیم شده در روز، که موجب کاهش وزن شده اما تاثیر آن تنها به صورت کوتاهمدت است. ریشه رژیم فستینگ؛ به روزهداری سنتی بازمیگردد و یکی از محبوبترین جریانهای سلامتی و تناسب اندام است. در ادامه با انواع رژیم فستینگ بیشتر آشنا خواهیم شد.
-
رژیم فستینگ و روزهداری در روزهای متناوب
در این رژیم فرد میتواند بعضی روزها تنها یک وعده غذا مصرف کند( که تنها ۲۵ درصد کالری مورد نیاز روز را شامل شود) و در روزهای دیگر هفته هیچ محدودیت غذایی برایش وجود ندارد. به عنوان مثال؛ فرد باید روزهای دوشنبه، چهارشنبه و جمعه را روزه بگیرد و در بقیه روزهای هفته هیچ محدودیتی برای مصرف هرگونه مواد غذایی نخواهد داشت.
-
رژیم فستینگ و روزه در کل روز
در این نوع رژیم فستینگ، کافیاست فرد یک یا دو روز را روزه گرفته را به شرطی که ۲۵ درصد کالری مورد نیاز در روز را دریافت کند و در دیگر روزهای هفته هیچگونه محدودیت غذایی نخواهد داشت.
-
رژیم فستینگ و غذاخوردن در یک محدوده زمانی
یک برنامه غذایی مشخص برای هر روز وجود دارد که باید به طور مرتب دنبال شود و بعد از به اتمام رسیدن زمان آن دیگر اجازه خوردن هیچ مواد غذایی را نخواهید داشت. به عنوان مثال فرد میتواند از ۸ صبح تا ۴ بعدازظهر غذا بخورد؛ اما در باقی روز نمیتواند از هیچگونه مواد غذایی استفاده کند.
همانطور که گفته شد رژیم فستینگ دارای برنامههای مختلفی برای رژیم لاغری است، و اساس همهی آنها نوشیدن آب و آبمیوهها است. در حقیقت مصرف ملینها در این رژیم آزاد است، اما افراد از خوردن بقیه مواد غذایی حذف منع خواهند شد. البته در برخی از برنامههای رژیم غذایی فستینگ؛ امکان مصرف غذاهای جامد است؛ اما مانند روزه گرفته در ساعات مشخصی میتوانند غذا مصرف کنند.
استفاده از رژیم غذایی فستینگ؛ یا همان روزه گرفتن برای افراد بالغ و سالم خطری را ایجاد نمیکند؛ اما اشخاصی که در معرض خطر بیماریها هستند و یا افراد سالمند و کسانی که مبتلا به بیماریهای مزمن هستند، ممکن است خطری بزرگ برای سلامتی باشد.
سرگیجه، کاهش قند خون، درد ماهیچهها، ضعف و خستگی مفرط از عوارض جانبی استفاده از رژیم غذایی فستینگ هستند؛ چرا که این رژیم سبب شده حجم ماهیچهها کاهش یابد، بدنتان وارد حالت قحطی شده و آهستهتر کالری بسوزاند و در نهایت باعث کاهش آب بدن میشود.
با این وجود بهتر است بدانید که رژیم فستینگ؛ سبب افزایش کالریسوزی طبیعی بدن، کنترل اشتها، تثبیت سطح انرژی، افزایش قابلیت بدن برای ترمیم و سمزدایی میشود.
برنامه رژیم غذایی ثابت
داشتن یک برنامه غذایی ثابت؛ همانند یک کنترل اشتها برای فرد است و سبب میشود که به آسانی وزن کمک کرده و لاغر بشود.
برای اینکار لازم است که:
مواد غذایی کمکالری و مغذی مصرف نمایید.
مواد غذایی خریداری شما طبیعی و تازه باشد.
تا جایی که میتوانید غذاهای پرکالری را از خود دور نگهدارید.
مصرف شکر و چربیها را به حداقل برسانید.
مکان مخصوصی را برای غذاخوردن خود انتخاب کنید؛ و تنها در همان مکان خاص هر روز غذا بخورید.
غذا را در میزان کم آماده کرده و در ظرف کوچک بریزید.
بیشتر از غذاهای سالم استفاده کرده و از رفتن به فستفودها اجتناب نمایید.
میانوعدههای سبک و کمکالری را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
غذا را به آرامی بجوید و در زمان غذاخوردن با کسی صحبت نکنید.
انگیزه مناسب برای کاهش وزن خود داشته باشید و برای خود پاداش در نظر بگیرید.
برنامه غذایی ثابت خود را جلوی چشم، مثلا روی یخچال قرار بدهید.
حواستان به کالری دریافتی روزانه از مواد غذایی باشد.
سخن آخر:
در نهایت توجه داشته باشید که تثبیت وزن؛ مسیری طولانی و سخت دارد و ممکن است فرد با انوع چالشهای گوناگون همانند هوسهای غذایی، نوسانات هورمونی و … روبهرو شود. بنابراین تثبیت وزن را به یک سبک زندگی و نه یک رژیم غذایی تبدیل کنید.