مواد غذایی ارگانیک سالم تر ، مغذی تر ، خوش طعم تر

هر آن‌چه که باید درباره‌ی مواد غذایی ارگانیک بدانید!
این روز‌ها در تبلیغات تلویزیونی به طور مداوم می‌شنویم که مواد غذایی ارگانیک سالم‌تر، مغذی‌تر و حتی خوش طعم‌تر از مواد غذایی معمولی هستند.  برند‌ها سعی می‌کنند تا با زدن برچسب ارگانیک روی محصولات خود، مشتریان بیشتری را به مصرف کالای آن‌ها ترغیب کنند.

اگر شما هم به سلامت خود و خانواده‌تان اهمیت می‌دهید، شاید برایتان سوال باشد که مواد غذایی ارگانیک اصلا به چه جور موادی گفته می‌شود. و این‌که ادعای سالم‌تر بودن این مواد غذایی تا چه حد درست است؟ ما در این مقاله قصد داریم تا به طور جامع به بررسی تعریف مواد غذایی ارگانیک و تفاوت‌های آن با دیگر محصولات بپردازیم.

آن‌چه در این مقاله می‌خوانید:

• ماده غذایی ارگانیک چیست؟
• فواید مواد غذایی ارگانیک
• چه فرقی بین حبوبات ارگانیک و حبوبات معمولی وجود دارد؟
• تفاوت مرغ ارگانیک با مرغ معمولی چیست؟
• روغن ارگانیک چه فرقی با روغن معمولی دارد؟
• چه غذاهایی را باید ارگانیک بخریم؟
• چند راهنمایی برای خریدن مواد غذایی ارگانیک

ماده غذایی ارگانیک چیست؟

مواد غذایی ارگانیک به انواع مواد غذایی از گوشت و حبوبات گرفته تا نوشیدنی‌ها و مواد غذایی یخ زده گفته می‌شود که به صورت تازه و با روش‌های متفاوتی از مواد غذایی دیگر فرآوری می‌شوند.

مواد غذایی ارگانیک، غذای تازه یا فرآوری شده‌ای است که به روش‌های کشاورزی ارگانیک تهیه می‌شود. مواد غذایی ارگانیک بدون استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی مانند سموم دفع آفات و کودهای ساخته شده توسط انسان پرورش داده می‌شوند. و در پرورش آن‌ها از ارگانیسم‌های اصلاح شده‌ی ژنتیکی(GMO) استفاده نمی‌شود.

بازار مواد غذایی ارگانیک از انتهای قرن بیستم رشد چشم‌گیری داشته و در حال حاضر به یک صنعت چند میلیارد دلاری تبدیل شده است.

فواید مواد غذایی ارگانیک

روشی که غذای شما کشت شده یا پرورش داده می‌شود تاثیر زیادی بر سلامت جسمی و روانی شما و البته بر محیط زیست دارد. غذاهای ارگانیک معمولا مواد مغذی مفید بیشتری مانند آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین‌های مختلف را در خود دارند. و بسیاری از افرادی که به غذاها یا مواد شیمیایی آلرژی دارند، با مصرف غذاهای ارگانیک شاهد بهبود و یا کاهش علائم بیماری در خود بودند.

• مواد غذایی ارگانیک حاوی سموم دفع آفات کمتری هستند

مواد شیمیایی و سم‌های ویژه‌ی دفع آفات گیاهان، قارچ کش‌های مصنوعی، علف کش‌ها و حشره کش‌ها در کشاورزی معمولی به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. و باقی مانده‌ی آن‌ها روی غذایی که می‌خوریم باقی می‌مانند.

• مواد غذایی ارگانیک تازه‌تر هستند

غداهای ارگانیک به خاطر نداشتن مواد نگهدارنده، اغلب از سایر مواد غذایی تازه‌تر هستند. گاهی اوقات مواد غذایی ارگانیک در مزرعه‌های کوچکی کنار جایی که به فروش می‌روند کشت می‌شوند.

• مواد غذایی ارگانیک برای محیط زیست بهتر هستند

ترویج کشاورزی ارگانیک باعث کاهش آلودگی، صرفه جویی در آب، کاهش آلودگی خاک، افزایش باروری خاک و مصرف کمتر انرژی می‌شود. کشاورزی بدون استفاده از سم‌های شیمیایی هم‌چنین برای سلامت پرندگان و حیوانات اطراف مزرعه و کسانی که آن‌جا زندگی می‌کنند بهتر است.

• به حیوانات پرورش یافته‌ی ارگانیک، آنتی بیوتیک و هورمون رشد داده نمی‌شود

تغذیه کردن حیوانات مزرعه و دام‌ها با مواد غذایی جانبی خطر ابتلا به جنون گاوی را افزایش می‌دهد و استفاده از آنتی بیوتیک‌ها می‌تواند به تشکیل باکتری‌های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک منجر شود. پرورش طبیعی حیوانات باعث می‌شود تا آن‌ها فضای بیشتری برای حرکت کردن و بیرون رفتن داشته باشند و این نکته به سالم‌تر بودن آن‌ها کمک می‌کند.

• گوشت و شیر ارگانیک از مواد مغذی بیشتری برخوردار هستند

نتایج یک تحقیق در سال ۲۰۱۶ در اروپا نشان داد که سطح یک سری مواد مغذی مشخص، شامل امگا۳ و اسیدهای چرب در گوشت و شیر ارگانیک تا ۵۰ درصد از گوشت و شیر معمولی بالاتر است. و خود این موضوع به معنای مغذی‌تر و سالم‌تر بودن مواد غذایی ارگانیک است.

• غذای ارگانیک GMO ندارد

غذاهایی با ارگانیسم اصلاح ژنتیکی(GMO) یا غذاهای مهندسی ژنتیکی شده (GE) از گیاهانی تهیه می‌شوند. که دی ان ای آن‌ها به نوعی دستکاری شده که امکان رشد آن‌ها در طبیعت و کشت سنتی وجود ندارد. این گیاهان نسبت به آفت کش‌ها و حشره‌کش ها مقاوم هستند. غذاهای ارگانیک این مواد را ندارند و در نتیجه قابل اعتمادتر و سالم‌تر هستند.

چه فرقی بین حبوبات ارگانیک و حبوبات معمولی وجود دارد؟

حبوبات ارگانیک به روش کاملا ارگانیک رشد کشت می‌شوند؛ یعنی آن‌ها با استفاده از روش‌های کشاورزی پایدار از ابتدا تا انتهای مراحل رشد را طی می‌کنند و در مراحل پرورش آن‌ها از هیچ آفت کش و کود شیمیایی استفاده نمی‌شود. گیاهان ارگانیک در زمینی کشت می‌شوند که حداقل ۳ سال با استفاده از استانداردهای تعیین شده برای کشاورزی ارگانیک برای کشت کردن تایید شده است.

کشاورزان گیاهان و سیزیجات را به این روش می‌کارند و سپس اجازه می دهند که گیاهان به مرحله‌ی بذردهی برسند، و در نهایت بذرهای کشت شده به صورت بسته بندی به دست ما می‌رسند.

بذرهای معمولی از گیاهانی تهیه می‌شوند که با سم‌های مخصوص دفع آفات و کودهای شیمیایی در زمینی که لزوما برای کشت ارگانیک و پایدار آماده نشده است کشت و برداشت می‌شوند. و به همین دلیل تاثیرات منفی بر محیط زیست و سلامت مصرف کنندگان می‌گذارند.

تفاوت مرغ ارگانیک با مرغ معمولی چیست؟

در مقایسه‌ی مواد مغذی موجود در مرغ ارگانیک و مرغ معمولی دیده شده است که تفاوت چندانی در میزان مواد آلی و مواد معدنی موجود در بافت مرغ وجود ندارد. در واقع تمام تفاوت بین آن‌ها به مواد موجود در پوست مرغ برمی‌گردد.

مرغ ارگانیک بین ۵ تا ۱۳ درصد چربی کمتری نسبت به مرغ معمولی دارد. اما زمانی که پوست مرغ برداشته می‌شود، چربی موجود در بافت مرغ ارگانیک با مرغ معمولی برابر است و هر دو نوع مرغ از درصد سدیم پایینی برخوردار هستند.

با وجود این‌که خوردن مواد غذایی ارگانیک می‌تواند میزان سم و مواد شیمیایی موجود در وعده‌های غذایی شما را کاهش دهد. فواید خوردن مرغ ارگانیک از آنچه اغلب افراد تصور می‌کنند کمتر است.

مرغ ارگانیک تمیزتر است و در زمان پرورش، آلودگی کمتری برای محیط زیست ایجاد می‌کند. استفاده از مرغ و گوشتی که آنتی بیوتیک دریافت نکرده‌اند می‌تواند ریسک ایجاد باکتری‌های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک را در شما کاهش دهد. ممکن است شما بخواهید مرغ ارگانیک را انتخاب کنید، به این خاطر که در زمان پرورش مرغ، با حیوان رفتار بهتری صورت گرفته و در شرایط بهتری پرورش یافته است. برخی افراد هم مزه‌ی مرغ ارگانیک را به مرغ معمولی ترجیح می‌دهند، در هر صورت انتخاب با شماست.

روغن ارگانیک چه فرقی با روغن معمولی دارد؟

• استفاده از دانه‌های ارگانیک

تفاوت اصلی بین روغن گیاهی ارگانیک و روغن گیاهی معمولی مانند روغن کانولا، روغن آفتاب گردان و روغن سویا، در نحوه‌ی کشت دانه‌های آن‌ها است. دانه‌های ارگانیک با استفاده از روش‌های کشاورزی ارگانیک تهیه می‌شوند. اما دانه‌های روغن‌های معمولی ممکن است در معرض بسیاری ار علف کش‌ها، کودها و سایر مواد کمک کننده برای رشد باشند.

• دانه‌های ارگانیک فاقد GMO هستند

روغن‌های گیاهی ارگانیک به طور طبیعی بدون (GMO) هستند. روغن های ارگانیک را نمی‌توان از بذرهایی که با استفاده از اصلاح ژنتیکی رشد داده شده اند، تهیه کرد.

در مقایسه با روغن‌های گیاهی معمولی، به عنوان مثال کلزا و سویا، این موضوع بسیار متفاوت است، به این خاطر که بیشتر روغن کلزا و سویای معمولی موجود در بازار، امروزه از دانه‌های اصلاح شده ژنتیکی تهیه می‌شوند. البته شما همیشه می‌توانید روغن کانولا یا روغن سویای بدون GMO پیدا کنید، اما برای این کار به تلاش و جست و جوی زیادی احتیاج است.

• تفاوت در روش تولید روغن

یکی دیگر از تفاوت بزرگ بین روغن‌های گیاهی ارگانیک و غیرارگانیک، به نحوه خارج شدن روغن از دانه مربوط می‌شود. روغن‌های گیاهی ارگانیک همیشه با مواد دفع کننده فشرده و تهیه می‌شوند، در حالی که روغن‌های گیاهی معمولی (غیر ارگانیک) معمولاً با حلال دفع شده و جدا می‌شوند.

روغن‌های ارگانیک را نمی‌توان با کمک حلال از دانه خارج کرد به این خاطر که ماده‌ی حلال که معمولا هگزان است، ماده‌ای ارگانیک به حساب نمی‌آید. بنابراین باید مواد معدنی فشرده شوند تا روغن استخراج شود.

اکثر روغن‌های موجود در بازار مانند کلزا و سویا معمولاً از طریق حلال تهیه می‌شوند، اما توجه به این نکته ضروری است که برخی از آن‌ها را می‌توان با کمک مواد فشرده خارج کرد.

• بو و مزه‌ی یکسان

روغن‌های ارگانیک معمولا طعم و بویی مانند نمونه‌های معمولی خود دارند، به این دلیل که هر دو روغن با استفاده از گرمای زیاد در خلا تصفیه می‌شوند. در این فرآیند از مواد شیمیایی استفاده نمی‌شود اما در عوض از تزریق بخار و فیلتر کردن برای از بین بردن رنگ و طعم استفاده می‌شود.

این فرآیند تصفیه می‌تواند به صورت ارگانیک انجام شود، بنابراین هم در تهیه کردن روغن گیاهی ارگانیک و هم غیر ارگانیک شاهد این روش هستیم.

چه غذاهایی را باید ارگانیک بخریم؟

بر اساس نتایج تخقیقات گسترده‌ای که روی مواد غذایی ارگانیک انجام شده است، امروزه می‌دانیم که در پرورش میوه‌ها و سبزیجات زیر از مواد شیمیایی و سموم زیادی استفاده می‌شود، به همین دلیل تهیه نمونه‌های ارگانیک این مواد غذایی اهمیت بسیار ویژه‌ای دارد:

مواد غذایی زیر با نام مواد تمیز شناخته‌ می‌شوند، به این دلیل که معمولا با سموم کمی کشت می‌شوند:

چند راهنمایی برای خریدن مواد غذایی ارگانیک

در بسیاری از کشورها حیوانات پرورش یافته صنعتی ممکن است از ذرت، غلات، آنتی بیوتیک، محصولات جانبی حیوانات، هورمون‌های رشد، آفت کش‌ها و لجن فاضلاب تغذیه شوند. این اقدامات می‌تواند پیامدهای ناگواری برای سلامتی خود حیوانات و همچنین افرادی که گوشت‌، تخم مرغ یا شیر داشته باشد.

اگر توانایی خرید مواد غذایی گران‌تر را دارید ، به دنبال گوشت گاو و محصولات لبنی با عنوان «مرتع پرورش یافته» یا «۱۰۰٪ تغذیه شده چمن» باشید. برای خرید مرغ یا تخم مرغ ارگانیک، به دنبال یک برچسب «گواهی ارگانیک» باشید.

ممکن است متوجه شوید که خرید برش‌های ارزان قیمت گوشت از حیوانات پرورش یافته به روش ارگانیک، می‌تواند به شما کمک کند تا بدون فراتر رفتن از حد بودجه غذایی خود، مواد ارگانیک مصرف کنید. به عنوان مثال سعی کنید ران مرغ ارگانیک را به جای سینه مرغ که به طور معمولی تهیه شده است خریداری کنید. هم‌چنین روش‌های زیر می‌توانند به شما کمک کنند تا به آسانی مواد غذایی ارگانیک تهیه کنید:

• در بازارهای کشاورزان خرید کنید

بسیاری از شهرها و هم‌چنین شهرهای کوچک میزبان بازار هفتگی کشاورزان هستند. جایی که کشاورزان محلی محصولات خود را در بازار خیابانی در فضای باز و اغلب با تخفیف به فروشگاه‌های مواد غذایی می‌فروشند.

• در فصل مخصوص هر میوه خرید کنید

میوه‌ها و سبزیجات در فصل مناسب ارزان‌ترین و تازه‌ترین هستند. از زمان تحویل محصول به بازار خود مطلع شوید تا تازه‌ترین غذای ممکن را بخرید.

• در اطراف خرید کنید

قیمت اقلام ارگانیک در فروشگاه‌های مواد غذایی، بازار کشاورزان، فروشگاه‌های آنلاین و مکان‌های دیگر را مقایسه کنید.

• به یاد داشته باشید که ارگانیک همیشه برابر با سلامت نیست

سالم به نظر رساندن غذاهای بی ارزش یک ترفند رایج در صنعت غذا است اما کالاهای پخته شده ارگانیک، دسرها و تنقلات معمولاً هنوز هم از نظر قند، نمک، چربی یا کالری بسیار بالا هستند.

سخن پایانی

در پایان، تاکید می‌کنیم که خوردن غذای ارگانیک یک انتخاب شخصی است. افراد به دلایل مختلف غذای ارگانیک را انتخاب می‌کنند. با انتخاب مواد غذایی ارگانیک می‌توانید به بهداشت و سلامت جسمی و روحی خود و عزیزانتان کمک کنید و علاوه بر داشتن جسم و روح سالم، به حفظ محیط زیست هم کمک کنید.