همه چیز درباره زولبیا و بامیه

زولبیا و بامیه:
زولبیا و بامیه در ماه مبارک رمضان، مهمان سفره های مسلمانان می شود. هر یک آنها شیرینی جداگانه اند و دستور تهیه هر یک نیز با دیگری متفاوت است. اما اینکه این دو شیرینی همیشه کنار هم سرو می شوند. به دلیل پر شهد بودن آن ها و نزدیکی طعم و مزه شان به یکدیگر است. در برخی از شهر ها و استان های کشور این شیرینی جات را در کنار مقادیری گوش فیل نیز استفاده می کنند.

آنچه خواهید خواند:

• مصرف زولبیا و بامیه در تاریخ ایران
• نکاتی درباره شیرینی زولبیا و بامیه
• بررسی خواص و مزایا
• بررسی ارزش غذایی
• زولبیا و بامیه را در چه وعده غذایی مصرف کنیم؟

مصرف زولبیا بامیه در تاریخ ایران

بر اساس مطالب و کتب ثبت اتفاقات این حکومت، این شیرینی جات برای اولین بار در زمان ناصرالدین شاه طبخ شده و از آن زمان تاکنون در میان مردم کشور ما به مصرف می رسند. البته بسیاری از مردم تصور می کنند به دلیل غوطه ور شدن ماده اولیه زولبیا و بامیه، و نزدیکی روش پخت آن به آشپزی ترکیه ای، این شیرینی متعلق به کشور ترکیه است. اما این، تصوری بی پایه و اساس بوده و بنا بر کتب تاریخی موجود رد می شود. این شیرینی از شیرینی جات اصیل ایرانی هستند که مشابه آن ها در کشور ترکیه نیز پخت می شود.

رسم طبخ و آماده سازی این شیرینی جات در ماه رمضان نیز از زمان ناصرالدین شاه رایج شده است. حتی شخص شاه نیز در دوره حکومت ایران، به این شیرینی جات علاقه وافری داشته و از مزه و طعم آن ها لذت می بردند. در کتب تاریخی به نقل از ناصرالدین شاه اینگونه درج شده است: پس کی ماه رمضان می آید تا دلی از عزای درآوریم؟!

نکاتی درباره شیرینی زولبیا و بامیه

• در وهله اول باید اضافه کنیم که این شیرینی ها تنها در ایران پخت نمی شوند. بعد از ایران این خوراکی جات در کشور هایی مانند هند و ترکیه نیز آماده شده و امروزه در میان خوراکی جات متداول این کشور ها جای می گیرند. در زبان فارسی دری این شیرینی جات را به نام جلبی می شناسند.
• در بین زولبیا و بامیه، شیرینی بامیه، ایرانی تر است. چرا که زولبیا پیش از بامیه اختراع شده بود و مدل های مشابه آن پخت می شد. اما بامیه برای اولین بار در ایران آماده سازی شد.
• این ترکیب زمانی اختراع شده که از کشور هند تحفه ای برای ناصرالدین شاه آوردند که در آن شیرینی جاتی مانند زولبیا قرار داشت. به همین خاطر ایده تهیه و آماده سازی این شیرینی جات خوش طعم در ذهن آشپز های ایرانی جرقه زد.
• برخی از منابع تاریخی پخت این شیرینی جات را مربوط به دوران صفوی می دانند که گاها در برخی از محافل مطرح می شود.
• این شیرینی در کشور های مسلمان جهان برای ماه مبارک رمضان سرو می شود و استفاده از آن ها بین المللی شده است.
• بسیاری از ایرانیان از این شیرینی جات برای دسر نیز استفاده می کنند و معتقدند که برای هضم غذا مناسب است.

بررسی خواص و مزایا

اگرچه زولبیا و بامیه جزوی از فرهنگ ها و تمدن کشور ما محسوب می شوند، اما مصرف آن ها باید به اندازه باشد. این خوراکی جات لذیذ و شیرینی که اشتهای بسیاری از افراد را افزایش می دهند، کالری بسیار زیادی دارند. می توانند، در بر گیرنده مضرات غذایی بسیاری باشند. بسیاری افراد افطار خود در شب های ماه رمضان را با یک عدد زولبیا یا بامیه آغاز می کنند و پس از یک روز کامل، اولین خوراکی که به دهان می گذارند، از میان این شیرینی جات است. اما باید در حین مصرف این مواد غذایی به میزان چربی و شیرینی موجود در آن ها توجه داشته باشید.

روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان بارها و بارها تاکید شده و بسیاری از علمای دینی و حتی پزشکان طب سنتی روزه گرفتن را وسیله ای برای پاکسازی بدن تلقی می کنند و برای آن جایگاه خاصی قائل هستند. اما در صورتی که به وعده های غذایی خود در این ماه مبارک توجه نداشته باشید، روزه گرفتن برای شما مانند یک سم عمل می کند و سلامت بدن شما را به خطر می اندازد.

بسیاری از مسلمانان به دلیل عدم پایبندی به رژیم های غذایی صحیح و عوض شدن وعده های غذایی در این ماه به بیماری های متعددی دچار می شوند. در صورتی که در وعده های غذایی خود در ماه رمضان افراط و تفریط کنید و یا بیش از اندازه به مصرف زولبیا و بامیه بپردازید، بی شک عوارض زیر در بدن شما پدیدار می شوند.

این عوارض مربوط به استفاده نادرست از این شیرینی جات هستند:

• بیماری های قلبی و عروقی
• افزایش احتمال ابتلا به بیماری دیابت
• افزایش وزن با مصرف بی رویه زولبیا بامیه
• ابتلا به تومور های سرطانی
• بروز مشکلات خطرناک گوارشی

بررسی ارزش غذایی زولبیا و بامیه:

بخش مهمی از ماده غذایی زولبیا و بامیه را چربی و روغن تشکیل داده است. به همین خاطر ارزش غذایی این ماده بسیار پایین ارزیابی می شود و مصرف آن بیشتر به جهت طعم و مزه لذیذ آن ها است. همچنین ارزش غذایی نشاسته موجود در این مواد نیز به دلیل حرارت دادن خمیر به طرز قابل توجهی کاهش می یابد و این خاصیت موجود در مواد آن نیز از بین می رود. وقتی این ماده غذایی مکرراً بر سر سفره های افطار وجود داشته باشد، افراد از آن میل کرده و اشتهای خود را با مقدار کمی از این مواد خوراکی پر می کنند. از این رو بدن احساس سیری می کند و دیگر از خوراکی جاتی که برای بدن مفید هستند، استفاده نمی شود.

به همین خاطر مصرف بی رویه زولبیا و بامیه نه تنها ارزش غذایی برای بدن ندارد، بلکه از مصرف برخی از گروه های غذایی مفید و با ارزش نیز پیشگیری خواهد کرد. اما کلیه این مضرات به این معنا نیست که در ماه مبارک رمضان، هرگز زولبیا و بامیه مصرف نکنید؛ در صورتی که این شیرینی را در منزل آماده سازی نمایید، ارزش غذایی آن کمی مطلوب تر خواهد شد. همچنین شما می توانید، در کل ماه رمضان روزانه یک عدد زولبیا یا بامیه مصرف کنید و به هوس غذایی خود پاسخ دهید.

زولبیا بامیه را در چه وعده غذایی مصرف کنیم؟

بسیاری از روزه داران در مورد شرایط مصرف این خوراکی جات سوال می کنند؛ در واقع روزه داران در این ماه، دو نوبت غذایی بیشتر ندارند؛ وعده غذایی افطار و سحری. متخصصان تغذیه معتقد هستند که زولبیا و بامیه نباید در وعده سحری مصرف شود؛ چرا که سبب بروز احساس سیری زودرس در بدن افراد می شود و به این ترتیب فرد گروه های غذایی لازم را میل نمی کند. به این ترتیب در ساعات ابتدایی روز پس از وعده سحری احساس گرسنگی خواهد کرد.

مصرف زولبیا و بامیه در وعده غذایی افطار نیز چندان مطلوب نیست. با مصرف این مواد در این وعده غذایی که پس از ساعات طولانی در روز، روزه خود را باز می کنید، اشتهای شما از بین می رود و قند خون شما نیز افزایش می یابد. به این ترتیب تعادل میان چربی های بدن از بین می رود و ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی افزایش خواهد یافت.

پس بهترین زمان برای استفاده از زولبیا و بامیه مربوط به پس از وعده غذایی افطاری است؛ زمانی که همه گروه های غذایی لازم را در وعده افطار میل کرده اید و بعد برای آرامش بیشتر و رفع عطش چای میل می کنید؛ در این وعده می توانید، یک عدد زولبیا و بامیه را به همراه چای خود مصرف کنید.

نکاتی برای مصرف زولبیا و بامیه

• در وهله اول به رنگ این مواد دقت داشته باشید؛ در صورتی که رنگ زولبیا و بامیه تیره و سوخته باشد، باید از خرید و مصرف آن ها اجتناب کنید. این مدل زولبیا و بامیه بیش از حد پخته شده اند و کلیه مواد مغذی آن ها از بین رفته اند.
• از خرید زولبیا و بامیه های فله نیز خودداری کنید. در برخی از شهرها این مواد خوراکی به صورت فله ای در کنار خیابان و سایر مکان ها به فروش می رسند و فاقد استاندارد های بهداشتی می باشند. به همین خاطر آلودگی های بسیاری در آن ها وجود دارد که سلامت بدن را به خطر می اندازد.
• بهتر است زولبیا و بامیه را به اندازه خریداری کنید تا مدت زمان نگهداری آن ها در منزل کوتاه تر شود. هر چه بیشتر در یخچال منزل شما باقی بماند، کیفیت آن کاهش می یابد.
• مصرف بی رویه زولبیا و بامیه، عطش و تشنگی شما را در ساعات روزه داری به میزان قابل توجهی افزایش می دهند. از این رو باید از استفاده آن ها به صورت مکرر خودداری نمایید.