مربای شقاقل چیست +( طرز تهیه مربای شقاقل)

شاید با خواندن این جمله فکر کنید قرار است با یک گیاه جدید آشنا شوید! اما در حقیقت شقاقل؛ همان زردکی است که در زبان عامیانه میان مردم شناخته می‌شود تبدیل به یکی از خوش‌طعم‌ترین مرباهای طبیعی ایران شده است. هویج وحشی، هشفیفل، اشقاقل، هشقیقل، گزربر و زردک ریگی از دیگر نام‌های شقاقل است. شقاقل که از خانواده هویج است با نام هویج وحشی شناخته می‌شود و شکلی شبیه هویج دارد و البته مزه قوی‌تری از آن دارد. گیاهی نسبتا ضخیم که مزه‌ای شیرین دارد و مربا شقاقل بسیار خوشمزه است.این گیاه حاوی اسید فولیک، ویتامین ای و ویتامین سی است و پتاسیم موجود در آن از هویج بسیار بیشتر است. مربای شقاقل با طبع گرم، عطر دل‌انگیز و خواص تقویتی، یکی از خوراکی‌هایی‌ست که هم دل‌چسب است و هم درمانی. در این مقاله با خود شقاقل، خواص شگفت‌انگیز آن و طرز تهیه مربای شقاقل به صوررت سنتی‌ آشنا می‌شویم؛ همراه ما باشید تا یک طعم متفاوت و سالم را کشف کنید.

آنچه در این مقاله درباره شقاقل خواهید خواند:

• شقاقل چیست
• نام دیگر شقاقل چیست
• فواید و خواص شقاقل
• مضرات شقاقل
• عرق شقاقل و خواص آن
• طرز تهیه مربای شقاقل
• مربای شقاقل برای چی خوبه؟
• مربای شقاقل سوغات کجاست؟

شقاقل چیست؟

شقاقل گیاهی است علفی، پایا(چند ساله) که بومی جنگل‌های شمال ایران است با این وجود گونه‌هایی از آن در غرب آسیا و شرق اروپا نیز می‌روید. این گیاه در برابر یخبندان بسیار مقاوم است و در شرایط آب‌ و هوایی معتدل و سایه‌ سار درختان به خوبی رشد می‌کند. یک ساقه زیرزمینی به نام ریزوم دارد که سرشار از نشاسته است و برای مصارف از آن خوراکی استفاده می‌شود.

شقاقل یک گیاه معجزه‌آسا است که کاربرد دارویی بسیاری در طب سنتی دارد و ظاهری شبیه هویج دارد. از این گیاه برای درمان بیماری‌هایی نظیر نقرس و رماتیسم استفاده می‌شود. برگ‌های آن؛ به شکل بیضی دراز، دندانه‌دار با بریده‌های نامنظم نوک تیز هستند. همچنین گل‌های چتری زرد رنگ آویزان شده، که تخم دایره‌ای آن شبیه تخم گلپر است؛ بر روی ساقه راست این گیاه به چشم می‌خورد. ریشه آن؛ که بیشترین مصرف دارویی را دارد؛ دراز، گوشتی و بسیار خوشمزه است و رنگ آن زرد است.

نام دیگر شقاقل چیست؟

نام دیگر شِقاقل در فارسی، سنبل‌الطیب کوهی یا جَرَجیل کوهی است. همچنین در برخی منابع سنتی، از آن با نام‌های زیر هم یاد شده:

• جَزر الجَبَل (در متون عربی طب سنتی)
• شقاقل مصری (در برخی منابع طب اسلامی)
• ریشه‌ی سفید کوهی (در طب سنتی ایرانی)
• هویج وحشی، هشفیفل، اشقاقل، هشقیقل، گزربر و زردک ریگی نیز از دیگر نام‌های شناخته‌شده شقاقل هستند.

فواید و خواص شقاقل

همان‌طور که گفته شد؛ شقاقل به دلیل دارا بودن خواص درمانی فراوان؛ در طب سنتی جایگاه ویژه‌ای دارد. تقویت سیستم ایمنی بدن، مفید بودن برای سیستم گوارشی و پوست و اعصاب از برخی فواید این گیاه هستند. این گیاه که متعلق به خانواده هویج بوده‌ است؛ منبع غنی از آنتی‌اکسیدان است. این گیاه همچنین دارای؛ ماده معدنی، فیبر، ویتامین آ و بسیاری از ویتامین‌های دیگر است. شقاقل؛ نه تنها متعلق به خانواده هویج‌ها است؛ بلکه دارای خصوصیات مشابهی با هویج است و جالب است بدانید که میزان ویتامین‌های آن حتی از هویج نیز بالاتر است. اما طب سنتی؛ تنها بخشی از فوایدی است که این گیاه معجزه‌آسا دارد! شقاقل همچنین در صنایع غذایی و داروسازی نیز کاربرد فراوانی دارد. در ادامه شما را با برخی از خواص شقاقل بیشتر آشنا خواهیم ساخت؛ با ما همراه باشید.

از نظر حکمای طب سنتی دارای طبعی گرم و تر است؛ بنابراین برای گرم‌کردن معده و کلیه و کبد مفید است. اگر می‌خواهید در طول روز انرژی بیشتری داشته باشید؛ حتما شقاقل بخورید! انرژی بدن را افزایش داده؛ همچنین با داشتن اسیدهای چرب امگا۳ و پتاسیم رخوت و خستگی را از شما دور خواهد کرد.

یکی دیگر از خواص شقاقل؛ تقویت کلیه و کبد است. مصرف این گیاه در زمان بارداری سبب می‌شود؛ خطر نقص جنین پایین بیاید و از آن جایی که این گیاه فولات بسیاری دارد مانع از بروز کم‌خونی می‌شود و به ویژه در هنگام بارداری مصرف آن می‌تواند کمک شایانی برای خانم‌های باردار باشد. مصرف این گیاه برای کسانی که قصد باردار شدن دارند نیز مفید است.

مصرف شقاقل؛ به بهبود عملکرد برونشیتی کمک کرده و به بیماران برای درمان آسم کمک می‌کند. برگ این گیاه نیز برای؛ بهبود و درمان روماتیسم بسیار مفید است.

خبر خوش برای کسانی که از اضافه وزن رنج می‌برند و در پی رژیم‌های لاغری هستند! مصرف شقاقل؛ در کاهش اشتها کمک تاثیر بسزایی دارد، چرا که این خوراکی خوشمزه بسیار کم کالری است و به عنوان یکی از محصولات رژیمی خوب، بسیار مفید است. همان‌طور که می‌دانید سبزیجات دارای مقادیر فراوانی از فیبر هستند؛ این گیاه نیز دارای فیبر فراوانی است که همین سبب شده این گیاه خاصیت چربی‌سوزی زیادی داشته باشد و به درمان یبوست کمک کند. بالا بودن فیبر زیاد؛ همچنین در کاهش کلسترول و حفظ قند خون نرمال بسیار تاثیر دارد. و به طور کلی می‌توان گفت که مصرف شقاقل اشتها را بشدت کاهش می‌دهد. پیشنهاد میکنیم مقاله مربوط به راهکار‌های داشتن رژیم غذایی سالم را مطالعه کنید.

یکی از فواید مهم شقاقل؛ تولید کلاژن است، چرا که این گیاه دارای ویتامین سی بسیاری است. ویتامین های موجود در این گیاه ؛ سبب شده از خطر بروز پوکی استخوان جلوگیری کند و برای رشد سلول‌ها بسیار مفید است. همچنین این ماده باعث می‌شود؛ از لخته شدن خود جلوگیری شود و از مبتلا شدن به بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند.

اضافه‌کردن برگ شقاقل به سوپ می‌تواند؛ انواع روماتیسم را از بین ببرد. بهتر است بدانید که سوپ تهیه شده با این گیاه؛ از بهترین داروهای ادارآور است. بازنمودن انسداد مجاری عروقی، حفظ سلامت استخوان‌ها، حفظ سلامت قلب‌وعروق. زیبایی و جوانسازی پوست، تقویت قوای جنسی، سلامت دستگاه گوارش، کاهنده وزن. تقویت سیستم گوارشی، رفع کم‌خونی از دیگر فواید شقاقل معجزه‌آسا هستند.

مضرات شقاقل

با توجه به این‌که شقاقل؛ طبعی گرم دارد مصرف آن در بعضی افراد گرم‌مزاج می‌تواند تولید سردرد کند، بنابراین در خوردن آن زیاده‌روی نفرمایید. نکته دیگر این‌که شقاقل؛ گیاهی دیر هضم و سنگین است؛ بهتر است آن را با همراه شکر و یا عسل میل کنید. زیاده‌روی در مصرف آن؛ همچنین باعث نفخ، بادشکم و سردرد می‌شود.

عرق شقاقل و خواص آن

سال‌ها است که داروهای گیاهی که برپایه طب سنتی و اسلامی هستند به کمک بشر آمده‌اند؛ چطور؟ این روزها؛ خستگی‌های جسمی و روحی که برگرفته از مشغله‌های ذهنی و فشارهای کاری است؛ سبب کاهش میل جنسی در آقایان شده‌است. با مصرف این عرق دیگر نگران این موضوع نباشید!  عرق شقاقل؛ که از این گیاه خوشمزه و مقوی تهیه شده دارای خواص بسیاری است و به عنوان یک گیاه معجزه‌آسا شناخته می‌شود.

تقویت قوای جنسی آقایان، رفع اختلالات نعوظ، تقویت اسپرم، رفع انزال زودرس، کمبود تمایلات جنسی از فواید عرق این گیاه است. همچنین از این عرق می‌توان به عنوان یک محرک جنسی کمک در آقایان کمک گرفت.

طرز تهیه مربای شقاقل

خب از آن جایی که این گیاه بومی جنگل‌های شمال است و شمالی‌ها مردمی خوش ذوق هستند؛ از این گیاه نیز به نحو احسنت استفاده کرده‌ و از ساقه و ریشه آن مربای خوشمزه‌ای درست کرده‌اند.

این گیاه؛ همچنین در آشپزی  و برای تهیه آش و سوپ‌های مختلف کاربرد دارد. با این وجود؛ قسمت مورد استفاده و درمانی آن؛ ریشه گیاه شقاقل است که مربایی بسیار خوشمزه و قوی از آن درست می‌کنند. از آن جایی که این گیاه بسیار دیر هضم و سنگین است, بهترین روش برای مصرف ان به صورت مربا است.

برای تهیه مربا شقاقل؛ ابتدا باید آن را خوب شسته و سپس دو روز در آب سرد خیس نمایید. توجه داشته باشید که باید روزی سه بار آب را تعویض نمایید. بعد از دو روز؛ پوست شقاقل‌ها را با چاقو بکنید و در آب جوش آمده به مدت یک ساعت بجوشانید.

در مرحله بعد؛ آب آن را مجددا تعویض نموده و یک بار دیگر اجازه بدهید شقاقل‌ها در آب جوش پخته شوند. سپس از روی گاز برداشته و دو روز در آب سرد خیس نمایید و مانند مرحله اول روزی سه بار آب آن را تعویض نمایید.

در مرحله آخر بسته به سلیقه خود می‌توانید از شکر و یا عسل بدین صورت استفاده نمایید. شقاقل‌ها را به مدت یک ساعت‌ و نیم با شکر یا عسل بجوشانید و در آخر به آن مقدار کمی گلاب و یا هل اضافه نمایید. برای خرید مربای شقاقل و انواع مرباها به صفحه خرید انواع مربا مراجعه کنید.

مربای شقاقل برای چی خوبه؟

مربای شقاقل در طب سنتی به‌عنوان یک تقویت‌کننده قوی شناخته می‌شود. از مهم‌ترین خواص آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تقویت قوای جنسی: شقاقل طبع گرم دارد و مصرف مربای آن به افزایش میل و توان جنسی، به‌ویژه در مردان کمک می‌کند.

• تقویت معده و هضم بهتر غذا: این مربا برای افرادی با معده سرد، نفخ‌دار یا ضعیف بسیار مفید است.

• رفع ضعف و بی‌حالی: مصرف منظم آن به افزایش انرژی، تقویت عمومی بدن و رفع خستگی کمک می‌کند.

• کاهش اثرات سردی مزاج: برای افرادی با مزاج سرد یا دردهای ناشی از سرما توصیه می‌شود.

• افزایش نشاط و گرمی بدن: به‌خصوص در فصل‌های سرد سال یا دوران نقاهت.

 توجه: به دلیل طبع گرم و خشک، مصرف زیاد مربای شقاقل ممکن است در افراد گرم‌مزاج باعث گرگرفتگی یا بی‌خوابی شود. زنان باردار قبل از مصرف حتماً با پزشک مشورت کنند.

مربای شقاقل سوغات کجاست؟

مربای شقاقل یکی از فرآورده‌های خوش‌طعم و مفید گیاهی است که بیشتر در مناطق کوهستانی و سردسیر ایران تهیه می‌شود. این مربای مقوی به‌ویژه در استان اردبیل و به‌طور خاص منطقه خلخال به‌عنوان سوغات محلی شناخته می‌شود.

در برخی روستاهای خلخال، ریشه شقاقل به‌صورت خودرو در طبیعت رشد می‌کند و مردم محلی با استفاده از آن مربایی تهیه می‌کنند که علاوه بر طعم خاص، خواص دارویی فراوانی دارد. این مربا معمولاً به شیوه سنتی و با شکر، آب‌لیمو و گاهی هل یا دارچین پخته می‌شود.

همچنین در بخش‌هایی از آذربایجان شرقی و غربی که اقلیم سرد دارند، مربای شقاقل به‌صورت محدود و محلی تهیه می‌شود و در بین طرفداران طب سنتی بسیار محبوب است.

اگر به دنبال یک سوغات سالم، کمیاب و دارویی هستید، مربای شقاقل یکی از گزینه‌های جذاب و خاص به شمار می‌رود.

سخن آخر

آشنایی با خواص گیاهان سبب می‌شود؛ بتوانیم آن‌ها را به خوبی در برنامه غذایی خود گنجانده و به نحو احسن از این خوشمزه‌های معجزه‌آسا استفاده نماییم. شقاقل از آن گیاهانی است که خوردن آن می‌تواند یک تجربه جدید و البته خوشمزه و دلچسب باشد. گیاهی که خوب از فواید بی‌شمار آن اطلاع دارید و می‌دانید تا چه حد برای بدن مفید است. بهتر است این اطلاعات را با دوستان خود به اشتراک گذاشته تا همگی از فواید این گیاه بهره ببریم.