رژیم کم پروتئین چیست؟
زندگی ماشینی، کمبود تحرک، برنامه غذایی نامناسب و استفاده از فستفودها سبب شده است که افراد در معرض چاقی قرار بگیرند. در این میان؛ افراد به فکر کاهش وزن خود میافتند و سعی میکنند با انواع رژیم خود را از شر این غول بزرگ رهایی بخشند. رژیمهای متفاوتی در سرتاسر دنیا وجود دارند که هر کدام از قانون و اصول خویش پیروی میکنند. رژیم غذایی وحشی، رژیم کرب سایکلینگ، رژیم دوکان، رژیم لاغری دش، رژیم اپتاویا و … تنها بخش کوچکی از این رژیمها هستند. یکی از این رژیمها؛ رژیم کم پروتئین است. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا از این رژیم بیشتر بدانیم.
فهرست مطالب
آنچه در این مقاله درباره رژیم کم پروتئین خواهید خواند:
- رژیم چیست
- آشنایی با رژیم پروتئین
- همه چیز درباره رژیم کم پروتئین
- بایدها و نبایدها در رژیم کم پروتئین
- آشنایی با غذاها و محصولات کم پروتئین
- رژیم کم پروتئین مناسب فنیل کتونوریا
- فواید و معایب رژیم کم پروتئین
رژیم چیست؟
رژیم غذایی در حقیقت موادی است که افراد در طی روز استفاده میکنند. رژیم غذایی ممکن است سالم و یا ناسالم باشد؛ با این حال هر فرد بسته به عادت یا به دلیل خاصی از رژیم مخصوص خود استفاده میکند. با این وجود تمامی رژیمهای غذایی معتقد هستند که بهترین راه حل برای کاهش وزن هستند. در سرتاسر جهان؛ رژیمهای غذایی متفاوتی وجود دارد. رژیم غذایی گیاهخواری، رژیمهای غذایی نیمه گیاهخواری، رژیمهای غذایی کم کالری، انواع رژیم غذایی با کربوهیدرات پایین، رژیمهای غذایی کراش، رژیمهای دیتاکس یا سمزدایی، رژیمهای غذایی مبتنی بر اعتقادات، رژیمهای پزشکی و … از رژیمهایی هستند که هر کدام بسته به سلیقه فرد انتخاب و اجرا میشوند. شاید نام برخی از این رژیمها برایتان آشنا باشد و با برخی کاملا بیگانه باشید. رژیم کم پروتئین؛ یکی از رژیمهای ناشناخته است که طرفداران خاص خود را دارد.
آشنایی با رژیم پروتئین
رژیم پروتئین؛ یکی دیگر از انواع رژیم است و نمیتوان گفت کدام یک از آنها رژیم بهتری است! رژیم غذایی که پروتئین بالایی دارد بهتر است یا رژیم غذایی که پروتئین آن کم است؟ با این وجود بهتر است بدانید که رژیم کم پروتئین؛ رژیمی است که توسط پزشک برای درمان برخی بیماریها تجویز میشود. اختلال در عملکرد کبد، بیماریهای کلیه و اختلالهایی که سوختوساز پروتئین را دچار مشکل میکنند از بیماریهایی هستند که میتوانند از این رژیم استفاده کنند. جالب است بدانید که استفاده از این رژیم طول عمر را افزایش داده و بدن را نیز از ابتلا به بیماریهای مزمن در امان نگه میدارد.
همه چیز درباره رژیم کم پروتئین
در این رژیم؛ از شما خواسته خواهد شد که مصرف پروتئین را در برنامه غذایی خود پایین بیاورید. مقدار مصرفی آن بسته به مقدار کالری که مصرف میکنید؛ متغیر خواهد بود. پروتئین دریافتی برای یک فرد معمولی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است که این مقدار میتواند برای ورزشکاران، افراد مسن و آنهایی که مشکلات خاصی دارند افزایش داشته باشد. پروتئین از موادی است که برای سلامت بدن بسیار مفید است؛ با این وجود برای کسانی که عملکرد کلیه یا کبدشان پایین آمدهاست، رژیمهای غذایی حاوی پروتئین کم میتواند بسیار مفید باشد.. همانطور که گفته شد؛ رژیم غذایی کم پروتئین بیشتر مربوط به کسانی میشود که دچار بیماری و یا شرایط خاصی هستند و معمولا برای افراد سالم پیشنهاد نمیشود. این رژیم با محدود کردن دریافت پروتئین در افراد میانسال؛ سبب افزایش طول عمر و کاهش خطر ابتلا به بیماریهایی از قیبل سرطان، بیماریهای قلبی و دیابت میشود.
بایدها و نبایدها در این رژیم
در رژیم کم پروتئین؛ باید غذاهایی مصرف شوند که دارای پروتئین پایینی باشند. پروتئین؛ بخش مهمی از رژیم غذایی را تشکیل میدهد و به هیچ عنوان نباید آن را از برنامه غذایی حذف کرد. اما میتوانید از مواد غذایی که پروتئین کمی دارند یا از مواد غذایی پروتئینی به مقدار متعادل استفاده کنید. غلات، سبزیجات و میوهها از این قبیل هستند. همچنین میتوانید از گوشت یا منابع گیاهی نیز در رژیم غذایی خود استفاده کنید؛ اما باید توجه داشته باشید که از آنها به عنوان غذای جانبی و در مقادیر بسیار کم استفاده شود.
آشنایی با غذاهای کم پروتئین
در ادامه با برخی از غذاهای سالمی که پروتئین کمی دارند آشنا خواهیم شد.
میوههایی همانند؛ سیب، موز، گلابی، هلو، توت، میوههای خشک، خربزه، پاپایا، پرتقال، لیمو، گریپ فروت و …
سبزیجات شامل؛ گوجهفرنگی، چندر، هویج، اسفناج، تربچه، کدو تنبل، مارچوبه، فلفلها، بروکلی، سبزیجات برگدار و ..
کربوهیدارتها از جمله؛ بلغور جو دوسر، پاستا، نان، کلوچه، کیک برنج، پاپ کورن، جو و ..
چربیها سالم از قبیل؛ آووکادو، روغن زیتون، سس مایونز، سس سالاد، روغن نارگیل و ..
قندها؛ آبنبات، مارشمالو، شیرینی و..
ادویهها و چاشنیهایی مانند سرکه، پودر سیر، سبزیهای خشک و تازه، فلفل و…
نوشیدنیها؛ آب، چای سبز، نوشابه، نوشیدنیهای غیر لبنی
سس تاتار، اسیتک و سس گوجهفرنگی از مواد غذایی غیر مجازی هستند که در رژیم غذایی کم پروتئین نباید استفاده بشوند.
بهتر است با یک نمونه شما را با این رژیم غذایی بیشتر آشنا سازیم.
- صبحانه؛ یک تکه نان سبوسدار یا نان تست+ نصف قاشق غذاخوری کره یا مارگارین+یک عدد تخممرغ+یک فنجان چای یا قهوه+ یک فنجان شیر+ میوه دلخواه
- میان وعده شامل؛ آب نارگیل یا هر میوه دلخواه به شرطی که غیر الکی باشد.
- ناهار؛ یک تکه نان سبوسدار+نصف قاشق غذاخوری کره یا مارگارین+نصف لیوان کلم بروکلی بخارپز+۳۰ گرم سینه بوقلمون خرد شده+نصف فنجان دسر ژلاتینی
- میان وعده شامل یک قاچ هندوانه
- عصرانه؛ دو عدد زردآلو+یک یا دو قاشق غذاخوری ژله+چند عدد بیسکویت
- شام؛ نصف لیوان آبگوجه فرنگی+یک عدد سیبزمینی پخته+نصف لیوان اسفناج بخارپز+۴ عدد قارچ+نصف لیوان سبزیجات آبپز
ممکن است در ابتدا استفاده از این رژیم برایتان مشکل باشد؛ اما مطمئن باشید استفاده از یک رژیم غذایی سالم خیلی زود به تغییر عادات شما کمک خواهد کرد و سلامتی را برایتان به ارمغان خواهد آورد. در هنگام پیروی از رژیم غذایی کم پروتئین؛ حتما بیشتر از قبل از محصولات غیر لبنی استفاده نمایید و سعی کنید در زمان درست کردن غذا از گوشت کمتری استفاده کنید.
رژیم کم پروتئین برای افراد فنیلکتونوریا
رژیم غذایی کم پروتئین؛ یکی از انواع رژیم غذایی است که سبب میشود فشار کمتری روی کلیهها وارد شود. در نتیجه این رژیم مناسب افرادی است که مبتلا به اختلالات کلیوی فنیل کتونوری هستند. افراد مبتلا به فنیلکتونوریا؛ افرادی هستند که با سوختوساز پروتئین مشکل دارند.
فنیلکتونوری؛ یک نوع اختلال نادر است که طی آن بدن نمیتواند اسید آمینهای به نام فنیل آلانین را تولید کند. در حقیقت فنیلکتونوری؛ یک بیماری متابولیک ارثی است که از والدین به کودک به ارث میرسد و اگر درمان نشود منجر به عقبماندگی ذهنی خواهد شد. رژیم کم پروتئین؛ یکی از آن رژیمهای مفید و عالی برای این دسته از بیماران است. خب این رژیم چطور میتواند به بیماران فنیلی کمک کند؟ بعد از مصرف پروتئین؛ بدن شروع به تولید مادهای به نام اوره میکند. اگر کلیهها کار خود را به درستی انجام ندهند؛ اوره در خون جمع شده و سبب ایجاد خستگی و بیاشتهایی میشود. از آن جایی که برخی از افراد نمیتوانند میزان بالای پروتئین را تحمل کنند؛ پیشنهاد میشود از این رژیم در برنامه غذایی خود استفاده کنند.
فواید و معایب رژیم کم پروتئین
رژیم غذایی کم پروتئین نیز همانند دیگر رژیمهای غذایی دارای فواید و معایبی است که در ادامه با آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
فواید رژیم کم پروتئین
- از آن جایی که رژیمهای کم پروتئین به کلیهها اجازه استراحت میدهند؛ سبب میشوند مواد سمی و ناخالص از بدن دفع گردند.
- مصرف غذاهای پر پروتئین؛ فشار زیادی را بر اندامهای مختلف بدن وارد میکنند. در عوض مصرف غذاهایی با پروتئین کم میتواند به طور چشمگیری به افزایش طول عمر، سلامت سیستم سوختوساز بدن، کاهش ابتلا به سرطان و اختلالات قلبی عروقی و دیابت کمک کند.
- یکی دیگر از فواید این رژیم؛ کمک به درمان نقرس است. این رژیم سبب میشود؛ اسید اوریک کمتری تشکیل شود و نقرس خیلی زود درمان شود.
معایب رژیم کم پروتئین
- پیروی از رژیم غذایی کم پروتئین در دراز مدت؛ میتواند تاثیرات منفی بر روی عملکردهای حیاتی مانند ترمیم زخمها و یا واکنشهای ایمنی بدن داشته باشد.
- رژیم غذایی کم پروتئین همچنین؛ ممکن است سبب تحلیل و از دست رفتن عضلات و ماهیچههای شما بشود.
- از دیگر معایب رژیم کم پروتئین؛ پوسیدگی دندانها است؛ چرا که در این رژیم قند بالایی وجود دارد.
- این رژیم؛ خطر ابتلای بدن به عفونتها را نیز افزایش داده و باعث کاهش سطح آلبومین در بدن خواهد شد.
برای گنجاندن این رژیم در برنامه غذایی خود حتما با پزشک مشورت کرده؛ چرا که این رژیم باید به گونهای طراحی شود که بتواند نیازهای تغذیهای بیمار را برطرف سازد.
آیا رژیم کم پروتئین میتواند سبب کاهش وزن شود؟
این سوال متداولی است که بعد از خواندن این مقاله در مورد رژیم کم پروتئین از خود خواهید پرسید. با این حال بهتر است بدانید که از آن جایی که رژیمهای کم پروتئین باعث از دست رفتن توده عضلانی بدن میشوند، به هیچ عنوان برای افراد سالم توصیه نمیشود. اگر قصد کاهش وزن دارید؛ میتوانید از دیگر رژیمهای غذایی استفاده کنید. ورزش را در کنار رژیم فراموش نکنید تا بتوانید زودتر به هدف خود برسید. رژیم داشتن؛ نوعی تمرین صبوری است، پس نخواهید که یک روزه و یک ماهه لاغر شوید؛ چرا که یک شبه چاق نشدهاید. پس عجله نکنید و با بدن خود مهربان باشید.